Page 47 - Cooperatief Wonen in Vlaanderen

2020 Tot slot kan een steeds grotere groep hun eigendomsdroom niet langer realiseren. De onderstaande grafiek suggereert dat dit vooral het gevolg is van financiële redenen. Meer specifiek toont de grafiek een significante daling van het aantal eigenaars over de laatste veertig jaar onder de bevolking met de laagste 40% inkomens (quintiel 1 en 2) naar 56%. Deze evolutie loopt parallel met een sterke stijging van het aantal eigenaars onder de bevolking met de hoogste 40% inkomens (quintiel 4 en 5) naar 87%. Bovendien geeft ook de helft van de respondenten in de Vlaamse Woonsurvey in 2018 aan dat het ‘niet hebben van genoeg middelen’ een reden is die van groot belang is om te blijven huren en geen eigenaar te worden. Alles samengenomen vergroot de kloof tussen enerzijds een historisch gesubsidieerde voorkeur voor wooneigendom (de ‘baksteen in de maag’) en anderzijds de effectieve aankoop van en levenskwaliteit in een eigen woning. Het is in deze groeiende kloof tussen huren en kopen dat er steeds meer ruimte vrijkomt voor nieuwe woonnoden, woonvoorkeuren, woonvormen, woonfiscaliteit en woonbeleid. Het is ook in deze kloof dat de wooncoöperatie ontstaat en groeit. Evolutie aandeel eigenaars naar quintielen equivalent inkomen, Vlaams Gewest & Heylen, 2019). Bovendien is ‘een tekort aan financiële middelen’ voor twee vijfde van de Vlamingen ‘niet’ of ‘van beperkt belang’ voor hun keuze om huurder te blijven. De ontzorging in tijd en budget om een woning in eigendom te onderhouden (45%), het niet willen vasthangen aan een afbetaling (36,6%), het behouden van lagere maandelijkse woonuitgaven in verhouding met een lening (32,7%) en het makkelijk kunnen verhuizen en vrijheid (22,1%) is voor de respondenten van de Vlaamse Woonsurvey daarnaast ook van groot belang. 100 90 80 70 60 50 40 1976 Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 1985 1992 1997 2005 2013 2018 Bron: Pannecoucke e.a. (2001) (data SEP ’76, ’85, ’92 en ’97), Heylen & Vanderstraeten (2019) (data Woonsurvey 2005, GWO2013 en Woonsurvey 2018) Nieuwe woonvoorkeur Het dalende aantal eigenaars in diverse quintielen kent daarnaast ook vaak vergeten redenen. Zo leeft de wens om eigenaar te worden niet evenveel bij iedereen. Zo koestert ‘slechts’ 42% van de 40% laagste inkomens onder de private huurders een eigendomswens terwijl dit oploopt tot 74% voor de hoogste 20% inkomens – er speelt dus een duidelijk inkomenseffect (Vanderstraeten 47