Page 55 - Cooperatief Wonen in Vlaanderen

2020 Een renovatieproject van Collectief Goed. © Ken Stoffels Keuze voor het statuut van sociale onderneming, erkend voor de NRC • Een sociale onderneming (CVSO) kan huizen verwerven, renoveren en verhuren en daarnaast zowel subsidies als giften ontvangen. • Huurdershebbenreëlezeggenschap.Eencoöperatieve vennootschap is de meest flexibele vorm om stemrecht los te koppelen van financiële inbreng. • Huurders bezitten aandelen en krijgen als eigenaar een grip op en inzicht in de organisatie van hun woonsituatie. Organisatie Collectief Goed kent drie niveaus van aandeelhouders: • A-vennoten: de oprichters die het sociaal oogmerk bewaken • B-vennoten: de huurders • C-vennoten: sympathisanten en investeerders. De coöperatie is georganiseerd in verschillende lagen: • Algemene Vergadering met alle vennoten. Elke vennoot heeft 1 stem per aandeel, met beperking tot 10% van de aanwezige stemmen. Bovendien hebben A-vennoten en B-vennoten hebben een vetorecht: indien een meerderheid binnen hun groep niet akkoord gaat met een beslissing op de algemene vergadering wordt de discussie heropend. Door deze afspraak wegen huurders even zwaar bij een besluit, ook al is hun financiële aandeel kleiner. • Raad van Bestuur met een vertegenwoordiger per groep vennoten (A, B en C) plus 3 vrij in te vullen bestuursmandaten. • Dagelijks bestuur • Bewonersgroepen: deze verenigt alle huurders per wijk en komt ongeveer maandelijks samen • Renovatieteam onder leiding van een bedrijfsleider Bewonersgroepen De woningen van Collectief Goed situeren momenteel zich in 3 Antwerpse wijken: in de buurt van de Laaglandlaan in Merksem, rond het Florent Cootmansplein in Berchem en in de wijk Koornbloem in Wilrijk. Anno 2020 zijn er al bewonersgroepen in de eerstgenoemde twee buurten. Het deel uitmaken van een bewonersgroep betekent heel wat. Het is een voedingsbodem voor onderlinge solidariteit, die zich bijvoorbeeld uit in het samen gebruiken van (tuin) gereedschap of in het elkaar helpen bij praktische zaken. Ook interpersoonlijke contacten en vrijetijdsactiviteiten komen zo tot stand. Als vennoot van de erkende CVSO bepalen de bewoners mee de agenda, zoeken ze oplossingen en beslissen ze mee. Daardoor krijgen ze grip op hun situatie. Maar er wordt ook veel van hen gevraagd. Ze worden aangesproken op hun capaciteiten en gestimuleerd tot participatie. Stabiele onderneming De geleidelijke inbreng in natura van panden en gronden doorDeIdealeWoningisdehoeksteenvandefinanciering. Collectief Goed verkrijgt op deze wijze de volle eigendom. Midden 2020 bedraagt het maatschappelijk kapitaal goed 4,5 miljoen Euro, bedrag dat de volgende jaren nog sterk zal toenemen. Enkel de renovatiekosten zijn te financieren, niet de kost van de huizen en de grond. En deze renovaties creëren nieuwe waarde, die weliswaar tijdens een eerste periode opgesloten blijft in de balans. Uitdagingen Het huidige financieel model is sterk afhankelijk van stabiele steun via indirecte financiering. Het wegvallen van de renovatietoelages van de Stad Antwerpen bijvoorbeeld was een serieuze tegenslag. Hoe kunnen meer private middelen gemobiliseerd worden om deze financiering op lange termijn te stabiliseren? Dat de sociale onderneming nog voor lange tijd boekhoudkundig verlies zal maken (weliswaar opgevangen door langlopende leningen) verhindert voorlopig het uitkeren van een dividend aan investeerders. Collectief Goed heeft zicht op 77 huizen van De Ideale Woning om haar model uit te rollen; maar wat als deze panden op geraken? Hoe kan de sociale onderneming haar expertise en haar toenemend kapitaal nog voor andere huisvestingsprojecten aanwenden? Een wooncoöperatie? Collectief Goed respecteert in grote mate de ICA-principes. Elke vennoot krijgt één stem, ongeacht het aantal aandelen in zijn bezit, hoewel dit wordt aangevuld met vetorechten. - hoewel dit wordt gecounterd door veto-stemmen. Het sociaal doel van de CVSO is het renoveren van leegstaande panden en ze te verhuren aan grote gezinnen met een klein budget, als ook het creëren van opleidings- en tewerkstellingskansen voor sociale doelgroepen. 55