Page 11 - Cooperatief Wonen in Vlaanderen

collectief doel 13 2020 2 gebruiker transactierelatie ruil < gebruikwaarde eigenaar controleur investeringrelatie winst < doelmaximalisatie De implicaties worden samengebracht in de zeven internationaal erkende ICA-principes. Eerder dan een checklist vormen deze ICA-principes een kompas om te navigeren en een open dialoog te voeren in de dynamische en steeds evoluerende wereld van de coöperaties. 1. Vrijwillig en open lidmaatschap 2. Democratische controle door de leden 3. Economische participatie door de leden 4. Autonomie en onafhankelijkheid 5. Onderwijs, vorming en informatieverstrekking 6. Samenwerking tussen coöpeaties 7. Aandacht voor de gemeenschap Coöperaties kunnen zich laten erkennen door de in 1955 opgerichte Nationale Raad voor de Coöperatie, het Sociaal Ondernemerschap en de Landbouwonderneming onder de FOD-economie, wanneer zij voldoen aan voorwaarden geïnspireerd door de ICA-principes. Dit omvat bijvoorbeeld een maximaal dividend van 6% op aandelen en 1 stem per hoofd in de Algemene Vergadering. Deze erkenning resulteert in fiscale voordelen en een kwaliteitslabel die publieke, private of civiele samenwerking bevorderen. Naargelang de gezamenlijke behoefte of ambitie, het ondernemingsmodel en de betrokken stakeholders onderscheiden we vier types van coöperaties: Werkerscoöperaties Een werkerscoöperatie is een onderneming waarvan ‘de werkers’ de eigenaars zijn. Dit zijn mensen die samen werken en ondernemen binnen hun gemeenschappelijke onderneming. De werkers zijn de aandeelhouders en zeggenschapsrelatie democratische controle besturen samen. Arbeidsrechtelijk kunnen de vennoten zowel werknemers als zelfstandigen zijn. Vandaar dat we spreken over ‘werkers’. De redenen kunnen divers zijn, denk b.v. aan zelfstandigen die inzien dat ze om verschillende redenen beter samenwerken in één onderneming of denk aan de kracht van mede- eigenaarschap door de (mede)werkers. Ondernemingscoöperaties Hierbij verenigen ondernemingen een of meerdere activiteiten. Door samen goederen en diensten aan te kopen, machines of software te delen of samen aan communicatie te doen, behouden zij hun zelfstandige identiteit en geraken samen verder. Een onderdeel hiervan zijn de producentencoöperaties die sterk vertegenwoordigd zijn in de landbouwsector. Consumenten (2.0)- en burgercoöperaties Deze vormt wellicht het oudste type coöperatie waarbij burgers, via collectieve aankoop, de prijs van een product of dienst verlagen en/of de kwaliteit ervan verhogen. Niet zelden worden vennoten ook producenten. Naast energiecoöperaties bevat dit type ook de dorps- en buurtcoöperaties die bijvoorbeeld via lokale energievoorziening, een ontmoetingsruimte, een winkel of zorg inspelen op lokale behoeften. Multistakeholdercoöperaties Hier verenigen minstens twee verschillende groepen van belanghebbenden met potentieel conflicterende belangen zich in één onderneming: werkers, leveranciers, klanten of burgers. Marktconflicten zoals prijsvorming tussen leverancier en consument worden op een duurzame en voordelige manier beslecht in de onderneming. 11